
17 Ιαν Συστροφή παχέος εντέρου και συμπτώματα που προκαλεί
Οι βασικές παθήσεις που έρχονται στο μυαλό κάποιου αναφορικά με το παχύ έντερο είναι οι πολύποδες παχέος εντέρου, ο καρκίνος παχέος εντέρου ή η εκκολπωματίτιδα, η οποία προκύπτει σε περίπτωση που αναπτυχθεί φλεγμονή στα εκκολπώματα παχέος εντέρου. Υπάρχουν όμως κι άλλες, εν δυνάμει απειλητικές για την υγεία του ασθενούς παθήσεις που πλήττουν το συγκεκριμένο όργανο. Σε αυτές συγκαταλέγεται και η συστροφή παχέος εντέρου. Η συστροφή παχέος εντέρου προκαλεί μάλιστα ιδιαίτερα έντονα συμπτώματα, τα οποία ωθούν τον ασθενή να αναζητήσει βοήθεια.
Τι είναι η συστροφή παχέος εντέρου;
Η συστροφή παχέος εντέρου είναι μια σοβαρή πάθηση που συμβαίνει όταν ένα τμήμα του εντέρου περιστρέφεται γύρω από τον άξονα του μεσεντερίου, το οποίο περιέχει τα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν το έντερο με αίμα. Αυτή η περιστροφή διακόπτει τη φυσιολογική αιμάτωση του οργάνου, οδηγώντας σε ισχαιμία, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, μπορεί να προκαλέσει γάγγραινα, ρήξη του εντέρου και περιτονίτιδα.
Τύποι συστροφής παχέος εντέρου
Η συστροφή του παχέος εντέρου κατηγοριοποιείται ανάλογα με το τμήμα του εντέρου στο οποίο εντοπίζεται. Οι κύριες μορφές είναι η συστροφή σιγμοειδούς, η συστροφή τυφλού και η συστροφή εγκαρσίου. Η συστροφή σιγμοειδούς αποτελεί τη συχνότερη μορφή που εμφανίζεται στο 80-90% των περιπτώσεων. Αυτή εκδηλώνεται κυρίως σε ηλικιωμένους ή ασθενείς με νευρολογικές παθήσεις. Το σιγμοειδές είναι το τελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου που συνδέεται με το ορθό. Σε ακτινογραφίες, η συστροφή του σιγμοειδούς φαίνεται ως διατεταμένο έντερο με σχήμα ανάστροφου “U”.
Η συστροφή τυφλού από την άλλη πλευρά παρατηρείται συχνότερα σε νεότερα άτομα λόγω συγγενούς ατελούς καθήλωσης του τυφλού. Σε ακτινογραφίες, το τυφλό εμφανίζεται με νεφροειδές σχήμα γεμάτο αέρα. Τέλος, η συστροφή εγκαρσίου αποτελεί τη σπανιότερη μορφή συστροφής, η οποία διαγιγνώσκεται με τη βοήθεια ακτινολογικών εξετάσεων.
Συστροφή παχέος εντέρου και πιθανά συμπτώματα
Η συστροφή παχέος εντέρου προκαλεί έντονα συμπτώματα που εξελίσσονται ταχύτατα. Συνεπώς, η έγκαιρη αναγνώρισή τους είναι ζωτικής σημασίας. Αρχικά, εκδηλώνεται πόνος στην κοιλιά ο οποίος σε πρώτη φάση εμφανίζεται και εξαφανίζεται, αλλά σταδιακά γίνεται συνεχής και αφόρητος. Συχνά περιγράφεται ως κολικοειδές και εντοπίζεται στην κάτω κοιλιακή χώρα. Παράλληλα, εκδηλώνεται κοιλιακή διάταση λόγω της συσσώρευσης αερίων και κοπράνων. Η συστροφή εμποδίζει επίσης τη φυσιολογική λειτουργία του εντέρου, οδηγώντας σε πλήρη αναστολή των κενώσεων. Σε προχωρημένα στάδια, ο ασθενής εμφανίζει εμέτους, που μπορεί να περιλαμβάνουν και κοπρανώδες περιεχόμενο, υποδεικνύοντας σοβαρή απόφραξη. Σε περιπτώσεις διάτρησης του εντέρου και συνοδής περιτονίτιδας, ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει σοβαρό κοιλιακό άλγος, πυρετό και σημεία περιτοναϊκού ερεθισμού.
Διάγνωση
Η διάγνωση της συστροφής παχέος εντέρου βασίζεται στη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού, την κλινική εξέταση και τις απεικονιστικές εξετάσεις. Τα πρώτα χαρακτηριστικά ευρήματα καθίστανται ορατά με απλή ακτινογραφία κοιλίας. Στη συνέχεια, η αξονική τομογραφία παρέχει λεπτομερή εικόνα της συστροφής και τυχόν επιπλοκών όπως νέκρωση ή διάτρηση. Ο βαριούχος τέλος υποκλυσμός μπορεί να αναδείξει την απόφραξη και να καταστήσει ορατές χαρακτηριστικές εικόνες συστροφής.
Συστροφή παχέος εντέρου και θεραπεία για τα συμπτώματα
Η θεραπεία της συστροφής παχέος εντέρου εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κατάστασης και την παρουσία επιπλοκών. Εάν δεν παρουσιάζεται νέκρωση ή διάτρηση του εντέρου, η συστροφή μπορεί να αντιμετωπιστεί αρχικά με κολονοσκόπηση ή σιγμοειδοσκόπηση. Αυτή η μέθοδος είναι αποτελεσματική για την αποσυμφόρηση του εντέρου.
Αν η ενδοσκοπική προσέγγιση αποτύχει ή αν υπάρχουν επιπλοκές όπως γάγγραινα ή διάτρηση, απαιτείται επείγουσα χειρουργική επέμβαση. Η επέμβαση περιλαμβάνει την αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος του εντέρου και τη δημιουργία προσωρινής κολοστομίας. Αφού ο ασθενής ανακάμψει, αποκαθίσταται η συνέχεια του εντέρου σε δεύτερο χρόνο, συνήθως μετά από 6-8 εβδομάδες. Συνεπώς, πραγματοποιείται δεύτερη χειρουργική επέμβαση η οποία περιλαμβάνει την αναστόμωση των δύο άκρων του εντέρου και την επαναφορά της ομαλής συνέχειάς του.
Να σημειωθεί πως η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας εξαρτάται και από τον τύπο της συστροφής εντέρου. Η συστροφή σιγμοειδούς μπορεί να αντιμετωπιστεί σε αρκετές περιπτώσεις συντηρητικά, με σιγμοειδοσκόπηση για την αποσυμφόρηση του εντέρου. Από την άλλη πλευρά, η θεραπεία για τη συστροφή τυφλού είναι χειρουργική, με δεξιά κολεκτομή και συχνά προσωρινή ειλεοστομία. Τέλος, η συστροφή εγκαρσίου αντιμετωπίζεται με χειρουργική αφαίρεση του εγκαρσίου παχέος εντέρου και πιθανή δημιουργία κολοστομίας.
Πρόληψη και επιλογές διαχείρισης
Παρόλο που η πρόληψη της συστροφής είναι δύσκολη λόγω της συχνά αγνώστου αιτιολογίας της, οι ασθενείς με ιστορικό κινητικών διαταραχών του εντέρου ή χρόνιας δυσκοιλιότητας πρέπει να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα. Η τακτική ιατρική παρακολούθηση, η αποφυγή κατάχρησης καθαρτικών και η σωστή διατροφή μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης συστροφής.
Γενικά, η συστροφή παχέος εντέρου είναι μια πάθηση που όχι μόνο προκαλεί έντονα συμπτώματα αλλά και ενέχει κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών και επικίνδυνων για την υγεία του ασθενούς επιπλοκών. Η έγκαιρη λοιπόν διάγνωση και η στοχευμένη θεραπεία μπορούν να θωρακίσουν την υγεία του ασθενούς και να προλάβουν άκρως δυσμενείς καταστάσεις. Εάν η πάθηση χρήζει χειρουργικής αντιμετώπισης, ο Γενικός Χειρουργός στον Πειραιά Δρ. Γεώργιος Γεωργίου εφαρμόζει την κατάλληλη χειρουργική τεχνική ανά περίπτωση. Σκοπός είναι να διασωθεί η λειτουργικότητα και η ακεραιότητα του τόσο σημαντικού αυτού οργάνου.