27 Αυγ Καρκίνος στομάχου και συμπτώματα που πρέπει να εγείρουν ανησυχία
Ο καρκίνος του στομάχου αποτελεί έναν ιδιαίτερο τύπο κακοήθειας, που αναπτύσσεται όταν τα κύτταρα στο εσωτερικό τοίχωμα του στομάχου πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα. Πρόκειται για έναν όγκο που, συνήθως, εξελίσσεται αργά, συχνά μέσα σε διάστημα αρκετών μηνών ή ετών, και στα πρώτα στάδιά του παραμένει ασυμπτωματικός. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που στις περισσότερες περιπτώσεις η διάγνωση γίνεται όταν η νόσος έχει ήδη προχωρήσει σε μεγαλύτερο βάθος στο τοίχωμα του στομάχου ή έχει επεκταθεί σε παρακείμενους ιστούς και λεμφαδένες. Σε αρχικά στάδια, ο καρκίνος στομάχου εμφανίζεται με σιωπηλά συμπτώματα τα οποία είναι σημαντικό να αντιληφθεί εγκαίρως ο ασθενής και να λάβει τη συμβουλή ειδικού.
Παρά τη σοβαρότητα της κατάστασης, η επιστημονική πρόοδος έχει επιτρέψει σε μεγάλο ποσοστό ασθενών να αντιμετωπίσουν επιτυχώς την ασθένεια, ιδιαίτερα όταν αυτή διαγιγνώσκεται σε πρώιμο στάδιο. Η επιβίωση και το προσδόκιμο ζωής έχουν βελτιωθεί σημαντικά χάρη στη βελτίωση των διαγνωστικών μεθόδων, στις νέες χειρουργικές τεχνικές και στις συμπληρωματικές θεραπείες.
Τύποι καρκίνου του στομάχου
Ο πιο συχνός τύπος είναι το αδενοκαρκίνωμα, το οποίο ξεκινά από τον αδενικό ιστό που επενδύει εσωτερικά το στομάχι. Περίπου το 90-95% των περιστατικών ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες, λιγότερο συχνές μορφές, όπως το πρωτοπαθές γαστρικό λέμφωμα, που αφορά τον λεμφικό ιστό του τοιχώματος, οι στρωματικοί όγκοι του γαστρεντερικού συστήματος (γνωστοί και ως GIST), οι νευροενδοκρινικοί όγκοι που συχνά έχουν πιο αργή εξέλιξη, και πιο σπάνιες μορφές, όπως το αδενοπλακώδες καρκίνωμα και το καρκίνωμα πλακωδών κυττάρων.
Η ποικιλία των ιστολογικών τύπων έχει ιδιαίτερη σημασία για την πρόγνωση και την επιλογή της θεραπευτικής προσέγγισης, καθώς κάθε μορφή χαρακτηρίζεται από διαφορετική συμπεριφορά και δυναμική μετάστασης. Άρα, ο καρκίνος του στομάχου εκδηλώνεται με διαφοροποιημένα συμπτώματα ανάλογα με τον ιστολογικό τύπο του.
Αίτια και παράγοντες κινδύνου
Η ακριβής αιτία εμφάνισης του καρκίνου του στομάχου δεν είναι απόλυτα κατανοητή. Παρά ταύτα, η έρευνα έχει εντοπίσει αρκετούς παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα ανάπτυξής του. Η χρόνια λοίμωξη από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού θεωρείται ο σημαντικότερος από αυτούς. Το βακτήριο αυτό προκαλεί χρόνια φλεγμονή του γαστρικού βλεννογόνου, που με την πάροδο του χρόνου μπορεί να οδηγήσει σε ατροφία, δυσπλασία και τελικά σε κακοήθη εξαλλαγή.
Επιπρόσθετα, σημαντικούς παράγοντες κινδύνου αποτελούν η ηλικία άνω των 60 ετών, το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η διατροφή πλούσια σε αλάτι και καπνισμένα τρόφιμα, η παχυσαρκία, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του στομάχου ή και άλλων γαστρεντερικών μορφών καρκίνου, η χρόνια γαστρίτιδα και οι κακοήθεις αναιμίες, όπως η αναιμία Biermer. Ορισμένες κληρονομικές γενετικές παθήσεις, όπως το σύνδρομο Lynch, η οικογενής πολυποδίαση (FAP) και η κυστική ίνωση, συσχετίζονται επίσης με υψηλότερο κίνδυνο. Δεν πρέπει να παραβλέπεται και η επαγγελματική έκθεση σε ιονίζουσα ακτινοβολία, αμίαντο ή μόλυβδο, η οποία έχει αποδειχθεί ότι επιβαρύνει τον γαστρικό βλεννογόνο.
Καρκίνος του στομάχου και πρώιμα συμπτώματα
Στα αρχικά στάδια, ο καρκίνος του στομάχου προκαλεί συμπτώματα τα οποία συχνά είναι ήπια και ασαφή. Πολλοί ασθενείς τα συγχέουν με μια κοινή γαστρίτιδα ή μια απλή δυσπεψία. Αξίζει όμως να γνωρίζετε ποια συμπτώματα χρειάζονται προσοχή:
- Δυσπεψία που επιμένει για εβδομάδες: Πρόκειται για αίσθημα βάρους ή καύσου ψηλά στο στομάχι, που δεν υποχωρεί εύκολα με τα συνήθη αντιόξινα ή την αλλαγή της διατροφής.
- Αίσθημα φουσκώματος μετά από μικρή ποσότητα φαγητού: Οι ασθενείς συχνά περιγράφουν ότι χορταίνουν πολύ πιο γρήγορα από το συνηθισμένο.
- Ήπια κοιλιακή δυσφορία ή πόνος στο επιγάστριο: Ο πόνος μπορεί να είναι ασαφής, μη σταθερός και να μοιάζει με καούρα.
- Απώλεια όρεξης: Ένα ανεξήγητο αίσθημα αποστροφής προς το φαγητό.
- Ήπια ναυτία: Μπορεί να εμφανίζεται περιστασιακά μετά το φαγητό.
- Γενική κόπωση: Σχετίζεται κυρίως με την αργή απώλεια αίματος που οδηγεί σε ήπια αναιμία.
Αν και αυτά τα συμπτώματα είναι πιο γενικευμένα και συχνά έχουν άλλες, πιο αθώες αιτίες, εφόσον παραμένουν για διάστημα μεγαλύτερο των 2–3 εβδομάδων, απαιτούν πιο στοχευμένη διερεύνηση.
Καρκίνος του στομάχου και προχωρημένα συμπτώματα
Καθώς ο όγκος μεγαλώνει και επεκτείνεται βαθύτερα στα στρώματα του στομαχικού τοιχώματος ή στα γειτονικά όργανα, τα συμπτώματα γίνονται πιο έντονα και ανησυχητικά. Στο προχωρημένο στάδιο, ο καρκίνος του στομάχου εμφανίζεται με συμπτώματα όπως:
- Εντονότερος και συνεχής πόνος στο πάνω μέρος της κοιλιάς: Συνήθως επιδεινώνεται μετά το φαγητό.
- Συχνή και έντονη ναυτία ή έμετοι: Σε κάποιες περιπτώσεις οι εμετοί περιέχουν αίμα (αιματέμεση).
- Απώλεια βάρους χωρίς προσπάθεια: Συμβαίνει γιατί ο ασθενής τρώει λιγότερο ή ο όγκος καταναλώνει ενέργεια του σώματος.
- Δυσκολία κατάποσης (δυσφαγία): Εμφανίζεται όταν ο όγκος εμποδίζει τη δίοδο της τροφής προς το έντερο.
- Αίσθημα κόπωσης και αδυναμία: Οφείλεται είτε σε προχωρημένη αναιμία από χρόνιες μικρές αιμορραγίες, είτε στη συνολική καταπόνηση του οργανισμού.
- Μέλαινες κενώσεις (μαύρα κόπρανα): Δείκτης αιμορραγίας στο στομάχι.
- Ασκίτης: Συλλογή υγρού στην κοιλιά που προκαλεί πρήξιμο.
- Ίκτερος (κιτρίνισμα δέρματος και ματιών): Συμβαίνει όταν ο καρκίνος επεκταθεί στο ήπαρ.
- Διάρροια ή δυσκοιλιότητα: Αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου, που συχνά συνοδεύουν προχωρημένη νόσο.
Στα μεταγενέστερα στάδια, ο πόνος γίνεται πιο σταθερός και η γενική κατάσταση του ασθενούς φθίνει σημαντικά. Η παρουσία αυτών των συμπτωμάτων συνήθως υποδηλώνει την ανάγκη για άμεση ιατρική αξιολόγηση.
Γιατί έχει σημασία να ανευρεθεί εγκαίρως ο καρκίνος του στομάχου και να αναγνωριστούν τα συμπτώματα;
Η πρώιμη διάγνωση προσφέρει καλύτερες πιθανότητες ίασης. Αν ο καρκίνος περιορίζεται στο εσωτερικό στρώμα του στομάχου, μπορεί να αφαιρεθεί πλήρως χωρίς να απαιτούνται εκτεταμένες επεμβάσεις. Όταν, όμως, διαγνωστεί σε προχωρημένο στάδιο, απαιτείται πιο εκτεταμένη θεραπεία και οι πιθανότητες πλήρους αποκατάστασης μειώνονται. Σε κάθε περίπτωση, ο Γενικός Χειρουργός στον Πειραιά Δρ. Γεώργιος Γεωργίου εφαρμόζει την ενδεδειγμένη χειρουργική τεχνική με σκοπό να απαλλαγεί, στο βαθμό που είναι αυτό εφικτό, ο εκάστοτε ασθενής από τη νόσο.
Γι’ αυτόν τον λόγο, ακόμη και τα ήπια αλλά επίμονα συμπτώματα (ειδικά σε άτομα άνω των 50 ετών ή σε όσους έχουν παράγοντες κινδύνου όπως το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, οικογενειακό ιστορικό ή κάπνισμα) πρέπει να ελέγχονται χωρίς καθυστέρηση.
Συμπερασματικά, ο καρκίνος του στομάχου είναι μια πάθηση με ύπουλη αρχή, αλλά χαρακτηριστικά συμπτώματα όσο εξελίσσεται. Η λεπτομερής παρακολούθηση κάθε επίμονης δυσπεψίας, η έγκαιρη ενημέρωση και η συστηματική εξέταση είναι τα βασικότερα όπλα για να εντοπιστεί η νόσος στα αρχικά της στάδια, όταν οι πιθανότητες θεραπείας είναι πολύ υψηλότερες.