10 Μάι Αιμορροΐδες και εγκυμοσύνη: Αιτίες, συμπτώματα και θεραπεία
Οι αιμορροΐδες εμφανίζονται όταν οι αιμορροϊδικοί όζοι που εντοπίζονται στην περιοχή του πρωκτού μεγεθύνονται και διογκώνονται, προκαλώντας σε αρκετές περιπτώσεις δυσάρεστα συμπτώματα. Η πάθηση αυτή εκδηλώνεται με αυξημένη συχνότητα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ειδικά στο τρίτο τρίμηνο. Σε περίπτωση που οι αιμορροΐδες και τα συμπτώματα που προκαλούν κατά την εγκυμοσύνη καταστούν ιδιαίτερα ενοχλητικά, είναι σημαντικό η μέλλουσα μητέρα να απευθυνθεί σε ειδικό.
Αιμορροΐδες και εγκυμοσύνη: Αιτίες
Η αιμορροϊδοπάθεια κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ένα σύνηθες φαινόμενο, καθώς οι ορμονικές αλλαγές κατά την περίοδο της κύησης και η αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση προδιαθέτουν στη διόγκωση και τη φλεγμονή των αιμορροϊδικών όζων. Μάλιστα, έχει υπολογιστεί ότι το 25% έως 35% των εγκύων γυναικών εκδηλώνει αυτή την πάθηση. Αυτό συμβαίνει επειδή στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης, καθώς το σώμα προετοιμάζεται για τη στιγμή του τοκετού, η ορμόνη της εγκυμοσύνης, η προγεστερόνη, προκαλεί χαλάρωση και οίδημα στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων. Επιπλέον, καθώς το έμβρυο και η μήτρα μεγαλώνουν, ασκείται συνεχώς αυξανόμενη πίεση στις φλέβες τις πυέλου, παρεμποδίζοντας έτσι την φλεβική επιστροφή του αίματος και προκαλώντας διόγκωση στις αιμορροΐδες . Παράλληλα, η δυσκοιλιότητα που εμφανίζεται συχνά στην εγκυμοσύνη (τόσο ως φυσιολογικό επακόλουθο των ορμονικών αλλαγών αλλά και της ενδεχόμενης λήψης σιδήρου) αποτελεί κύριο αίτιο ανάπτυξης ή επιδείνωσης της αιμορροϊδοπάθειας.
Αιμορροΐδες κατά την εγκυμοσύνη: Συμπτώματα
Οι αιμορροΐδες προκαλούν συμπτώματα όπως κνησμό, αίσθημα καύσου και πόνο στην περιπρωκτική περιοχή. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να σημειωθεί ότι οι αιμορροΐδες δεν είναι η μόνη αιτία αιμορραγίας από το ορθό. Συνεπώς η επιβεβαίωση της διάγνωσης, προτού εφαρμοστεί κάποιο θεραπευτικό σχέδιο, είναι καθοριστική. Οι αιμορροΐδες πρέπει να αντιμετωπίζονται για την πρόληψη πιο σοβαρών επιπλοκών, συμπεριλαμβανομένης της φλεγμονής, της θρόμβωσης και της πρόπτωσης.
Αιμορροΐδες και εγκυμοσύνη: Θεραπεία
Καθώς η δυσκοιλιότητα επιδεινώνει τις αιμορροΐδες, οι θεραπευτικές επιλογές επικεντρώνονται στην πρόληψη ή τη διαχείριση της δυσκοιλιότητας ή στη μείωση του πόνου που σχετίζεται με τις αιμορροΐδες. Η αντιμετώπιση των αιμορροΐδων στην εγκυμοσύνη είναι κατά βάση συντηρητική, καθότι η χειρουργική επέμβαση και η χορήγηση αναισθησίας επιτρέπονται μόνο σε απειλητικές καταστάσεις για τη ζωή της μητέρας και του εμβρύου. Η κατεξοχήν θεραπευτική μέθοδος είναι η υιοθέτηση μιας διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και η κατανάλωση άφθονου νερού. Τα μέτρα αυτά συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και κατά συνέπεια στη διευκόλυνση των κενώσεων του εντέρου. Η αποφυγή παρατεταμένης ορθοστασίας, το πλύσιμο με χλιαρό νερό μετά την τουαλέτα και η χρήση ήπιων σκευασμάτων που διευκολύνουν τις κινήσεις του εντέρου και τις κενώσεις είναι επίσης σημαντικά βοηθήματα.
Εάν ο πόνος είναι έντονος, μπορεί να χορηγηθεί κάποιο φάρμακο όπως η παρακεταμόλη, η οποία ενδείκνυται να ληφθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γυναικολόγου που παρακολουθεί την εγκυμονούσα. Η εφαρμογή τοπικών κρεμών με αναλγητική και αντιφλεγμονώδη δράση στην πάσχουσα περιοχή βοηθά στην αντιμετώπιση του κνησμού, του πόνου ή της φλεγμονής, καθώς περιέχουν ενεργά συστατικά όπως κορτικοστεροειδή ή τοπικά αναισθητικά. Τα τοπικά φάρμακα βέβαια παρέχουν βραχυπρόθεσμη τοπική ανακούφιση από την ενόχληση, τον πόνο και την αιμορραγία. Λόγω των μικρών δόσεων και της περιορισμένης συστηματικής απορρόφησης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν από έγκυες γυναίκες.
Επιδείνωση των αιμορροΐδων κατά τον τοκετό
Σε ορισμένες περιπτώσεις το πρόβλημα μπορεί να επιδεινωθεί με τον τοκετό, ιδιαίτερα όταν αυτός εκτελείται με φυσικό τρόπο και όχι με καισαρική τομή. Οι εξωθητικές κινήσεις κατά τη διάρκεια του τοκετού αυξάνουν πολύ την πίεση στους σφιγκτήρες του πρωκτού και το πυελικό έδαφος συνολικά με αποτέλεσμα την επιδείνωση μιας προϋπάρχουσας αιμορροϊδοπάθειας (συχνά π.χ. συμβαίνει θρόμβωση). Οι περιπτώσεις που ο Χειρουργός θα κληθεί να διορθώσει χειρουργικά μια αιμορροϊδοπάθεια 4ου βαθμού αμέσως μετά τον τοκετό είναι γενικά σπάνιες. Η επίτοκος, όμως, μπορεί να υποφέρει αρκετά από τις επιπλεγμένες αιμορροΐδες και να δυσκολεύεται να επιτελέσει τα μητρικά της καθήκοντα (θηλασμός, φροντίδα μωρού) λόγω των έντονων συμπτωμάτων ή και της ανάγκης να λαμβάνει φάρμακα για την αντιμετώπιση της αιμορροϊδοπάθειας. Η αντιμετώπιση και πάλι είναι συντηρητική αφενός γιατί απαγορεύονται φαρμακευτικές ουσίες που μπορούν να περάσουν στο μητρικό γάλα και αφετέρου επειδή σταδιακά μετά τη γέννα οι αιμορροΐδες φυσιολογικά υποχωρούν και τα συμπτώματα αμβλύνονται.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι αιμορροΐδες και τα συμπτώματα που προκαλούν κατά την εγκυμοσύνη και τη λοχεία μπορούν να ανακουφιστούν με τα συντηρητικά μέτρα αντιμετώπισης που προαναφέρθηκαν. Σπάνια μπορεί να χρειαστεί επέμβαση σε επείγουσα βάση λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης ή των επιπλοκών της. Οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι, όπως η αιμορροϊδοπλαστική με laser (LHP) μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα με επιτυχία, χωρίς να προκαλέσουν επιπλέον ταλαιπωρία στην γυναίκα. Εάν ωστόσο διαπιστωθεί ότι το πρόβλημα της αιμορροϊδοπάθειας επιμένει ακόμη και μετά τον τοκετό, είναι σημαντικό η γυναίκα να απευθυνθεί σε ειδικό προκειμένου να αποφασιστεί το κατάλληλο σχέδιο θεραπείας. Ο Γενικός Χειρουργός στον Πειραιά Δρ. Γεώργιος Γεωργίου μπορεί να συμβουλεύσει κατάλληλα κάθε ασθενή που πάσχει από αιμορροΐδες και να προτείνει την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.